اثر به کارگیری فن آوری ارتباطات و اطلاعات در کارایی صنعت خدمات هوایی ایران

صنعت خدمات هوایی ایران بنا به ارتباطات بین المللی از دوران بسیار قبل مجهز به فن آوریهای روز بوده و از سال 1362 نیز از فن آوری اطلاعات در سیستم خود به طور منظم استفاده کرده است. بنابراین، مورد بسیار خوبی برای ارزیابی اثر فن آوری اطلاعات بر کارایی بنگاه در ایران است. در این مطالعه، ابتدا روند کارایی صنعت خدمات هوایی ایران با به کارگیری داده های مربوط به شرکت هواپیمایی ملی جمهوری اسلامی ایران طی سالهای 1341-1379 با استفاده از دو روش تحلیل فراگیر داده ها (DEA) و تحلیل مرزی تصادفی (SFA) برآورد شده است. سپس در مرحله دوم، عوامل تعیین کننده کارایی بنگاه با تاکید بر فن آوری اطلاعات شناسایی شده، آثارشان بر کارایی برآورد شده است. حالتهای مختلفی از مدلهای فوق با توجه به فروض مربوط به مقیاس تولید و همچنین تعریف متغیرها، به ویژه متغیر ستانده، معرفی و برآورد شدند. در نهایت، مدل تابع تولید بر اساس مسافر - کیلومتر حمل شده به عنوان متغیر ستانده، پاسخهای مناسبی را ارائه داد و در نتیجه از آن، برای بررسی اثر فن آوری اطلاعات بر کارایی استفاده شد. به طور خاص، کارایی روندی تقریبا ثابت ولی همراه با نوساناتی طی سالهای قبل و پس از دوره 1356-1359 داشته است. متغیر فن آوری اطلاعات در صورتی که مبنای به کارگیری فراگیر آن در صنعت خدمات هوایی سال 1362 منظور شود، اثر مثبتی بر کارایی بنگاه داشته است .